Hepinize merhaba, excel eğitim serisinin ikinci yazısında Microsoft Excel: Mantıksal Fonksiyonlar başlığı altında bulunan fonksiyonları inceleyeceğiz. Mantıksal fonksiyonlar içerisinde yer alan Değil, Eğerhata, Ve, Yada, Eğer, Doğru ve Yanlış formüllerini anlatmaya çalışacağım. İlk yazıda olduğu gibi bu yazıda da kendi oluşturmuş olduğum excel tablosu örneği üzerinden incelemeler yapacağız. Haydi başlayalım.
Microsoft Excel: Mantıksal Fonksiyonlar – Değil (Not) & Eğerhata (IfError) & Ve (And) & Yada (Or)
Microsoft Excel: Mantıksal Fonksiyonlar içerisinde anlatacağım 7 fonksiyonu tek başlık altında anlatacaktım ancak Eğer, Doğru ve Yanlış fonksiyonlarını birlikte kullandığım için böyle bir yol izlemek durumunda kaldım. Önce bu başlığımızda yer alan 4 fonksiyonu daha sonra ise geriye kalan 3 fonksiyonu sırasıyla inceleyeceğiz. Öncelikle aşağıda bulunan görselde yer alan excel dosyasının görüntüsüne kısaca göz gezdirelim.
Karakter, Sayı1 ve Sayı2 kolonlarındaki değerlere göre yaptığımız işlemlere bakacak olursak;
DEĞİL (NOT): Hesaplanan değişken değeri doğru ise yanlış, yanlış ise doğru sonucunu verir. Yani mevcut durumun değilini almaktadır. Kullanım biçimi şu şekildedir;
=DEĞİL(Yapılmasını istediğiniz mantıksal işlem)
Tablomuzun B2 kolonunda bulunan “1” sayısı için yaptığımız değil işlemine bakarsak YANLIŞ sonucunu aldığımızı görüyoruz. Bu sonucu veren hücrede şu formülü uyguladığım için değer YANLIŞ olarak karşımıza çıktı.
=DEĞİL(B2<5)
B2 hücresinde bulunan “1” değeri, “5” değerinden küçük olduğu için işlem DOĞRU ancak biz DEĞİL işlemi yaptığımız için DOĞRU işleminin Değili YANLIŞ olarak dönmüş oldu.
Değil işlemi mantıksal bir sınama olduğu için karakter içeren hücreler içinde kullanılabilmektedir. Sadece sınama yaparken “” kullanımına dikkat edilmelidir. Örneğin;
=DEĞİL(A2=”Tayfun”)
EĞERHATA (IFERROR): Hesaplaması yapılacak olan hücreler için yazılan formülde, formül içerisindeki hücrelerden herhangi birisinde istenilen koşula uygun olmayan bir değer veya hata mesajı var ise formül ile belirlemiş olduğumuz mesajı ilgili alana yazmamızı sağlar ve değer almaz. Kullanım biçimi şu şekildedir;
=EĞERHATA (Bir değer ya da mantıksal bir işlem;Hata durumunda gelecek olan mesaj)
Tablomuzun E2 hücresinde Hatalı Formül yazdığını görmekteyiz. Bu hücrede yazmış olduğum formülü incelersek;
=EĞERHATA(A2*B2*C2;”Hatalı Formül”)
Formülümüze baktığımızda A2,B2 ve C2 hücresindeki değerlerin çarpımını hesaplatmak istediğimizi görüyoruz. Ancak A2 hücresinde “a” harfinin bulunduğunu ve bu yüzden çarpma işleminin yapılamayacağını biliyoruz. Bunun sonucunda hata durumunda yazılması gereken “Hatalı Formül” mesajı ilgili hücreye atanıyor.
VE (AND): Bu fonksiyon yazılım dillerine başlamadan önce verilen algoritma geliştirme tekniklerinde ve mantık kapıları konularında bahsedilen And ifadesi ile aynı anlamı taşımaktadır. İki veya daha fazla şartın tamamı doğru olduğu takdirde sonucu “doğru” olarak döner, şartlardan birisi bile doğru değilse sonuç “yanlış” olarak döner. Kullanım biçimi;
=VE(Yapılması istenen mantıksal işlem1;Yapılması istenen mantıksal işlem2;…)
Tablomuzun F3 hücresinde DOĞRU, F4 hücresinde YANLIŞ olarak değer döndüğünü görüyoruz. F3 ve F4 içerisinde yazan formüllere baktığımızda;
F3 hücresi =VE(B3>8;C3>1)
B3=16 ve C3=2 olduğu için iki şartta sağlandığından sonuç DOĞRU
F4 hücresi =VE(B4>8;C4>1)
B4=3 ve C4=11 olduğu için B4 şartı sağlamadığından sonuç YANLIŞ
YADA (OR): Bu fonksiyonda yine yazılım dillerine başlamadan önce verilen algoritma geliştirme tekniklerinde ve mantık kapıları konularında bahsedilen Or ifadesi ile aynı anlamı taşımaktadır. İki veya daha fazla şarttan en az birisinin doğru olması durumunda sonucu “doğru” olarak döner, eğer şartların tamamı sağlanmıyor ise sonuç “yanlış” olarak döner. Kullanım biçimi;
=YADA(Yapılması istenen mantıksal işlem1;Yapılması istenen mantıksal işlem2;…)
Tablomuzun G2 hücresinde DOĞRU ifadesinin yer aldığını görmekteyiz. G2 hücresine yazmış olduğumuz fonksiyonu incelediğimizde;
=YADA(B2>4;C2>8) — B2=1 ve C2=9 olduğu için C2 şartı sağladığından sonuç DOĞRU.
Microsoft Excel: Mantıksal Fonksiyonlar başlığı altında yer alan Değil, Eğerhata, Ve, Yada fonksiyonlarına değindik. Şimdi geriye kalan Eğer, Doğru ve Yanlış fonksiyonlarına bir bütün olarak bakalım.
Microsoft Excel: Mantıksal Fonksiyonlar – Eğer(If) & Doğru(True) & Yanlış(False)
Paylaşmış olduğum excel tablosunun sayfanın üst kısımlarında kaldığını düşündüğümden aynı tabloyu bu başlık altına da ekledim. Kalan formülleri sırasıyla incelemeye başlayalım.
EĞER (IF): Mantıksal sınama yapılacak hücrede verdiğimiz şart doğru ise ilk istenilen işlemi, değilse ikinci istenilen işlemi yap olarak özetleyebiliriz. Kullanım biçimi şu şekildedir;
=EĞER(Yapılması istenen mantıksal işlem;işlem doğruysa yapılacak işlem;değilse yapılacak işlem)
Yukarıdaki tablomuzda H kolonunda Sayı Tek ve Sayı Çift ifadelerini görüyoruz. Bu hücrelerde neden farklılık var şimdi yazdığımız formüle bakarak test edelim.
H2 hücresi =EĞER(MOD(C2;2)=0;”Sayı Çift”;”Sayı Tek”) — sonuç “Sayı Tek”
H3 hücresi =EĞER(MOD(C3;2)=0;”Sayı Çift”;”Sayı Tek”) — sonuç “Sayı Çift”
Yukarıda yazan formül şunu ifade etmektedir; C2 hücresinde bulunan değerin yani 9 değerinin 2’ye bölümünden kalan 0 ise “Sayı Çift” yazsın, ancak bu şartımız eğer sağlanmıyorsa yani belirtilen sayı 2’ye tam bölünmüyorsa bu durumda da “Sayı Tek” yazsın. İşlem sonucunda H2 hücresi Sayı Tek sonucunu aldı. H3 hücresinde ise “2” değeri olduğundan “Sayı Çift” olarak sonuç aldık.
NOT: Bu formülde yazan “MOD” ifadesi Matematik ve Trigonometri fonksiyonları içinde yer almaktadır. Eğer fonksiyonu ile değişik bir örnek vermek için Mod fonksiyonundan yararlandım. Matematik ve Trigonometri fonksiyonları yazısında Mod ifadesine değineceğim.
DOĞRU (TRUE) & YANLIŞ (FALSE): Mantıksal doğru veya yanlışı almak istediğimiz durumlarda kullanılır. Her iki ifadeyi de Eğer fonksiyonu yardımıyla tek örnekte açıklayalım.
I2 Hücresi = EĞER(B2<=4;DOĞRU();YANLIŞ())
Yukarıdaki formülümüzde B2 hücresinde bulunan ilgili değer, Eğer formülü ile belirlenmiş şartı sağlıyorsa “doğru” ifadesi, şartı sağlamıyorsa “yanlış” ifadesi dönecektir. B2 değeri “1” olduğu için sonuç “doğru” olarak dönmüş oldu.
Microsoft Excel: Mantıksal Fonksiyonlar konusunda anlatacaklarım bu kadar umarım dalgınlıkla herhangi bir hata ya da yanlışlık yapmamışımdır. Hatam varsa lütfen bilgilendirin, bir sonraki yazıda Microsoft Excel: Tarih ve Saat Fonksiyonları konusuyla karşınızda olacağım. Kendinize iyi bakın.
Stay hungry stay foolish!